Vulwol
Materialen
De Zonnekindpoppen worden gevuld en gevormd met schone, geplozen schapenwol. Schapenwol is meestal volop verkrijgbaar in mei of juni, de tijd dat de schapen geschoren worden. Boeren bieden dan de wol te koop aan.
Ook kinderboerderijen in stedelijke gebieden kunnen je vaak wel aan een vacht helpen. Verder zijn er winkels die poppenmaterialen verkopen, en ook via de Wolfederatie in Alkmaar of het Textielmuseum in Tilburg kun je aan wol komen. Neem voor poppen van lichtgekleurde tricot wol van een wit schaap, want donkere wol schijnt door het tricot heen.
Het wassen van de wol
Ruwe wol, direct van het schaap, bevat vuil en vet.
- Begin met de wol (buiten) uit te spreiden en ontdoe haar van de vuilste stukken. Neem om te wassen de eerste keer niet teveel tegelijk van de vacht, dan kun je uitproberen hoeveel wol je in één keer kunt wassen.
- Om te voorkomen dat de wol gaat vervilten, mag ze niet ’schrikken’. Dat gebeurt door te grote temperatuursverschillen. Wol kan best goed tegen heet water, maar alleen als dat water langzaam op temperatuur is gebracht. Ook moet de watertemperatuur bij het wassen en spoelen gelijk zijn. Het beste kun je de wol met de hand, in handwarm water wassen. Wasmachines kunnen wel met lauw sop wassen, maar ze verwarmen zelden het spoelwater, zodat de wol toch zou schrikken. En als de machine met koud water wast, dan wordt de wol meestal niet goed schoon genoeg. Verder kan de wol door de wrijvende wasbewegingen in combinatie met zeep krimpen en vervilten.
- Zet de wol in ruim water in de week. Zout erbij helpt het vuil eruit te trekken. Gebruik twee eetlepels zout op een emmer water.
- Na minimaal 4 uur en maximaal 12 uur neem je de wol uit het weekwater en laat hem uitlekken in bijvoorbeeld een mand. Een deel van het vuil en het zand is nu uit de wol. (Bescherm je afvoer met een extra zeefje. De losse haren van de wol kunnen anders in de afvoer belanden en verstopping veroorzaken.)
- Maak van lauw water met weinig wolwasmiddel of shampoo een niet-schuimend sopje. Het is prettig als de wol zijn eigen specifieke geur behoudt, gebruik daarom een wasmiddel met een neutrale geur.
- Neem een hoeveelheid wol die tussen twee handen past en knijp deze verschillende keren door het sop. Uitknijpen en een nieuwe portie nemen. Als het sop te vuil wordt, een nieuw sopje maken.
- De plukken wol goed uitspoelen in schoon handwarm water. Als alle zeep er uit is, de wol uitknijpen.
- Doe de wol voor het centrifugeren in een sloop en bindt deze dicht. Hierdoor wordt voorkomen dat er wol buiten de trommel in de machine komt en dat deze hierdoor beschadigt.
- Spreid de wol na het centrifugeren uit op een plek waar ze een tijdje kan drogen. Door de wol af en toe te keren, versnel je het droogproces en voorkom je dat de wol onprettig gaat ruiken. Leg de wol niet te dicht bij een warmtebron, want dan kan de wol alsnog vervilten door het grote temperatuursverschil.
De wol is nu schoon en veel minder vet. Een beetje vet (lanoline) moet de wol wel blijven behouden omdat te sterk ontvette wol kan gaan kruipen, d.w.z dat de wolhaartjes door het tricot heen naar buiten komen.
Let bij het kopen van reeds gewassen wol speciaal op het vetgehalte en de veerkracht. Dit vetgehalte kun je aan de wol voelen. Veerkrachtigheid is een specifieke eigenschap van wol die we benutten om een pop goed te vormen. Het is juist deze eigenschap van wol waardoor de pop telkens weer in zijn oorspronkelijke vorm kan terugkomen.
Verder kiezen wij voor wol omdat het altijd warm aanvoelt. Wol aan of dichtbij het lichaam geeft als geen ander materiaal de lichaamswarmte terug. Hierdoor voelt de pop menselijk warm aan.
Het pluizen van de wol
Om er mooi gelijkmatig mee te kunnen vullen, moet de wol geplozen worden, d.w.z. de wol moet zodanig uit elkaar getrokken worden, dat er geen bobbels en rommeltjes meer in zitten. Tijdens dit pluizen van de wol vallen ook de laatste stro- en zandresten eruit. Ook kan gekaarde wol gebruikt worden. Dit is machinaal geplozen wol. Voor een goed resultaat moeten de gekaarde lappen wol in plukken uit elkaar getrokken worden.
Het pluizen van de wol is uitermate geschikt om samen met kinderen te doen. Ook vinden veel kinderen het heerlijk om met een pluk wol te spelen.
Een moeder had een flinke hoeveelheid wol gewassen en deze te drogen gelegd op een laken. Toen haar dochters uit school kwamen en ze de wol zagen, werden ze gelijk enthousiast. Ze vroegen: ’Oh Mam, mogen we met de wol spelen?’. De wol was al bijna droog en het kon dus.
Eerst voelden ze lekker met hun handen door de wol, maar al snel lagen ze er allebei helemaal onder. Even later liepen er twee ’heuse’ schapen, met dikke vachten op hun rug door de kamer. Nog weer later haalden de kinderen een aantal bakken en mandjes, deden daar wol in, zetten ze naast elkaar en ze hadden een slagerswinkel. Met nog een paar zakjes erbij kon er die middag heel wat schapenwolgehakt verkocht worden.
